Sicak yaz günlerinde tüketimi hizla artan dondurmanin bugün üç bin yasinda oldugunu biliyor muydunuz? Dondurma ile tanisan ilk irkin Çinliler oldugu tahmin edilse de ilk dondurmanin yapim öyküsünün kahramanlari Romalilar.

Roma imparatoru Neron, savasçiligiyla oldugu kadar bogazina düskünlügü ile de taninirmis. Gladyatör dövüslerini seyrederken, kendisine lezzetli yiyecekler sunan çesnibaslarini ödüllendirirmis. Çesnibaslarindan biri, bir gün dagin zirvesinden topladigi karlari bir kaba sikistirarak doldurmus. Üzerine bal ve çesitli meyve parçalari dökerek, imparatora sunmus. Neron, o güne kadar hiç tatmadigi bu yiyecegi çok sevmis. Ertesi gün de köle ordusunu kar toplamaya göndermis. Karin üzerine bal ve ezilmis meyve döktürerek, tarihin ilk dondurmasini hazirlatmis. Romalilardan kalma bu yöntem, Anadolu'nun kimi köylerinde hala kullaniliyor. Tek farkla, onlar kari pekmezle karistirarak, o essiz lezzeti yakalamaya çalisiyorlar.

Soguk ve buzlu içeceklerin ana yurdu, hep dogu ülkeleri. Anadolu'da yasayanlar, Araplar ve Iranlilar da "serbet" dedikleri sogutulmus sekerli su ya da buzlu meyve suyunu içerlerdi. Dogunun kültürüyle tanisan batililar, bu sirada doguya has " tatiari " da kesfettiler. Marko Polo'nun Çin'den getirdigi dondurma tarifleri, Italyan asçilara yepyeni bir ufuk açti. Hatta onlar da kendilerince degisik dondurma türleri gelistirdiler. Fransa Krali II. Henri ile evlenen Floransali Catherine de Medicis'in Fransiz sarayina götürdügü asçilar, Fransiz meslektaslarina dondurmanin nasil yapildigini ögrettiler. 17. Yüzyilda Avrupa'ya getirilen dondurma, ünlenerek kisa sürede yayildi.

1676 senesinde Paris'te 250'ye yakin dondurmaci oldugu biliniyor. 1851'de de Jacob Fussel, ABD'de dondurma yapip satmaya basladi. Degisik maddelerle hazirlanan dondurmanin italyanlara özel bir çesidi var: Semi-freddo. Dondurma yapilirken karisim dondurulmadan önce içine kremali bir bisküvi katilarak bu ünlü dondurma hazirlanir. O dönemlerde dondurma, etrafi buz ve tuz tabakasiyla kapli olan döner yayiklarda dövülerek yapilirdi. 1900'den sonra sogutucu makinelerin gelistirilmesiyle dondurma daha da yayginlasti. Dondurmaya çitir Iezzet katan külahi, ilk kez 1904 'te Missouri Louis'de düzenlenen Dünya Fuari'nda ortaya çikti.

Türkiye'de dondurma, eskiden özel dondurma dükkanlarinda ya da sokak dondurmacilari tarafindan hazirlanirdi, Dövme dondurma "Maras dondurmasi" adiyla meshur oldu. Salep katilarak koyulastirilan kaynamis süt, kepçeyle karistira karistira sogutulur. Etrafi kalin bir buz tabakasiyla kapli olan karisim dövülerek dondurulur. Böylece dondurma sakiz gibi uzayan ve kolay kolay erimeyen bir hal alir. Kahramanmaras'ta hazirlanan dövme dondurma, kasap çengeline asilarak ve dönerci biçagina benzer bir biçakla kesilerek satilir.

Kaynak: Unipro