Gecenlerde kenara ilistirdigim tereyagiyla ilgili bir bilgi vardi ve elime gecti. Tarihini not almadigim bu bilgiyi " zamanin onemi yok onemli olan neler oluyor,bitiyor haberdar olalim" dusuncesiyle paylasmak istedim.
Avrupa Birligi’ne uyum çerçevesinde tereyagi üretimi disiplin altina aliniyor. Ilk defa tereyagi için kodeks yazan Tarim Bakanligi, çig sütten tereyagi üretimini yasakliyor. Türkiye’ye özgü yogurttan yapilan tereyagina ‘yayik tereyagi’ ismiyle yer veriliyor.
Önümüzdeki günlerde Basbakanlik’a sunulacak teblige göre tereyaginda en fazla yüzde 2 oraninda tuz kullanilacak. Ürünün etiketinde ne kadar tuz içerdigi belirtilecek. Tuz ilave edilmemisse ‘tuz eklenmemistir’ ifadesi yazacak. Süt veya kremadan elde edilen tereyaglarina ‘geleneksel tereyagi’ denilebilecek.
Tarim ve Köyisleri Bakanligi Müstesar Yardimcisi Mustafa Erten Zaman’a yaptigi açiklamada, tereyagini AB standartlarina uygun hale getirmek için ‘Türk Gida Kodeksi Tereyagi, Diger Süt Yagi Esasli Sürülebilir Ürünler ve Sadeyag Tebligi’ni hazirladiklarini söyledi. Tereyagi için yazilan ilk kodeks özelligi tasiyan teblig, AB’nin ‘Sürülebilir Yaglarin Standardizasyonu Yönetmeligi dikkate alinarak olusturuldu. Gida Mühendisleri Odasi Baskani Petek Ataman, yeni tebligin 1930’lu yillara dayanan Gida Maddeleri Tüzügü’nden sonra tereyagini disipline eden ilk mevzuat oldugunu aktardi. Sadece Türk Standartlari Enstitüsü’nün tereyagiyla ilgili standardi bulundugunu vurgulayan Ataman, “Bu da ihtiyari. Yani uymak zorunlu degil.” dedi.
Yeni düzenleme çig sütten üretilmis tereyagina izin vermiyor. Daha önceki mevzuata göre çig sütten yapilan tereyaglarini, mutfaklik tereyagi olarak üretiliyor ve böyle pazarlaniyordu. Bu ürünlerin etiketinde çig tüketilmemesini gösteren bir uyarinin yazmasi gerekiyordu. Ancak uyari çok küçük yazildigindan kimse fark etmiyor ve çig tereyaglari kahvaltida da tüketiliyordu. Yeni teblig, ciddi saglik riskleri tasiyan bu duruma son verecek.
Tebligde, tek bir yag sinifi vermek yerine ürün yelpazesi genis tutuluyor. Sadece Türkiye’de üretilen yogurttan yapilan tereyagi'na ilk defa ‘yayik tereyagi’ ismiyle yer veriliyor. Bu ifade AB direktifinde bulunmuyor. Diger siniflar ise söyle siralaniyor: Dörtte üç yagli tereyagi, yarim yagli tereyagi, çesnili tereyagi, çesnili tereyagi karismis süt yagi esasli sürülebilir ürünler ve sadeyag.
Düzenleme kapsamindaki ürünler agirlikça en fazla yüzde 2 oraninda tuz içerebilecek. Tuz hariç kuru maddenin en az üçte ikisini süt yagi olusturacak. Tipik tat ve aromanin saglanmasi amaciyla starter (kültür, maya) kullanilabilecek. Süt veya kremadan elde edilen ve tereyagi tanimina uygun yaglarda ürün adi ile birlikte ‘geleneksel’ ifadesi kullanilabilecek. Içerdigi süt yagi miktari ürünün ticari isminin yanina konulacak. Süt yagi yüzde 41’den fazla, yüzde 62’den düsük olan ürünler ‘yagi azaltilmis’, yüzde 41 veya daha düsük olanlar ‘düsük yagli’ veya ‘az yagli’ seklinde adlandirilacak. ‘Dörtte üç yagli tereyagi’ yerine ‘yagi azaltilmis’, ‘yarim yagli tereyagi’ yerine ‘düsuk yagli’ veya ‘az yagli’ adlandirmasi yapilacak. Çesnili tereyaglarinda kullanilan çesni maddesinin adi, ‘çesnili’ ifadesi yerine yazilabilecek. Ürünlerin satis noktalarindaki muhafaza sicakligi 4 dereceyi geçmeyecek. Bu tür gidalari üreten ve satan isyerleri, düzenlemenin yayim tarihinden itibaren 1 yil içinde söz konusu hükümlere uyacak. Teblig, önümüzdeki günlerde Basbakanlik’a sunulacak.
Kontrollü sartlarda standart kalitede ürün elde etmek için gida sanayiinde kullanilan mikroorganizmalara ‘starter kültür’ deniliyor. Sadece starter veya kültür olarak da adlandirilabiliyor. Starter, bazi gidalarda asit gelistirmek, bazilarinda ise aroma olusturmak için kullaniliyor. Yogurt ve ekmek mayalari kültürler arasinda yer aliyor.
Avrupa Birligi, Tereyagini Margarine Tercih Ediyor
Zaman, saglikli beslenme için tereyaginin mi yoksa margarinin mi tercih edilmesi gerektigi tartismasini gündeme getirmisti. 13 Mart 2005’teki haberde, saglik konusunda hassas olan Avrupa’nin tereyagi tüketiminde Türkiye’yi geride biraktigi belirtiliyordu. Türkiye’de kisi basina yillik 1,5 kilogram tereyagi tüketilirken, AB’deki tüketim 4,5 kilogram. Türkiye’de tereyagi kullanimi her geçen gün azaliyor. 1995-2002 yillari arasinda kisi basi tereyagi tüketimindeki düsus yüzde 24. .
Kaynak: Zaman Gazetesi
Avrupa Birligi’ne uyum çerçevesinde tereyagi üretimi disiplin altina aliniyor. Ilk defa tereyagi için kodeks yazan Tarim Bakanligi, çig sütten tereyagi üretimini yasakliyor. Türkiye’ye özgü yogurttan yapilan tereyagina ‘yayik tereyagi’ ismiyle yer veriliyor.Önümüzdeki günlerde Basbakanlik’a sunulacak teblige göre tereyaginda en fazla yüzde 2 oraninda tuz kullanilacak. Ürünün etiketinde ne kadar tuz içerdigi belirtilecek. Tuz ilave edilmemisse ‘tuz eklenmemistir’ ifadesi yazacak. Süt veya kremadan elde edilen tereyaglarina ‘geleneksel tereyagi’ denilebilecek.
Tarim ve Köyisleri Bakanligi Müstesar Yardimcisi Mustafa Erten Zaman’a yaptigi açiklamada, tereyagini AB standartlarina uygun hale getirmek için ‘Türk Gida Kodeksi Tereyagi, Diger Süt Yagi Esasli Sürülebilir Ürünler ve Sadeyag Tebligi’ni hazirladiklarini söyledi. Tereyagi için yazilan ilk kodeks özelligi tasiyan teblig, AB’nin ‘Sürülebilir Yaglarin Standardizasyonu Yönetmeligi dikkate alinarak olusturuldu. Gida Mühendisleri Odasi Baskani Petek Ataman, yeni tebligin 1930’lu yillara dayanan Gida Maddeleri Tüzügü’nden sonra tereyagini disipline eden ilk mevzuat oldugunu aktardi. Sadece Türk Standartlari Enstitüsü’nün tereyagiyla ilgili standardi bulundugunu vurgulayan Ataman, “Bu da ihtiyari. Yani uymak zorunlu degil.” dedi.
Yeni düzenleme çig sütten üretilmis tereyagina izin vermiyor. Daha önceki mevzuata göre çig sütten yapilan tereyaglarini, mutfaklik tereyagi olarak üretiliyor ve böyle pazarlaniyordu. Bu ürünlerin etiketinde çig tüketilmemesini gösteren bir uyarinin yazmasi gerekiyordu. Ancak uyari çok küçük yazildigindan kimse fark etmiyor ve çig tereyaglari kahvaltida da tüketiliyordu. Yeni teblig, ciddi saglik riskleri tasiyan bu duruma son verecek.
Tebligde, tek bir yag sinifi vermek yerine ürün yelpazesi genis tutuluyor. Sadece Türkiye’de üretilen yogurttan yapilan tereyagi'na ilk defa ‘yayik tereyagi’ ismiyle yer veriliyor. Bu ifade AB direktifinde bulunmuyor. Diger siniflar ise söyle siralaniyor: Dörtte üç yagli tereyagi, yarim yagli tereyagi, çesnili tereyagi, çesnili tereyagi karismis süt yagi esasli sürülebilir ürünler ve sadeyag.
Düzenleme kapsamindaki ürünler agirlikça en fazla yüzde 2 oraninda tuz içerebilecek. Tuz hariç kuru maddenin en az üçte ikisini süt yagi olusturacak. Tipik tat ve aromanin saglanmasi amaciyla starter (kültür, maya) kullanilabilecek. Süt veya kremadan elde edilen ve tereyagi tanimina uygun yaglarda ürün adi ile birlikte ‘geleneksel’ ifadesi kullanilabilecek. Içerdigi süt yagi miktari ürünün ticari isminin yanina konulacak. Süt yagi yüzde 41’den fazla, yüzde 62’den düsük olan ürünler ‘yagi azaltilmis’, yüzde 41 veya daha düsük olanlar ‘düsük yagli’ veya ‘az yagli’ seklinde adlandirilacak. ‘Dörtte üç yagli tereyagi’ yerine ‘yagi azaltilmis’, ‘yarim yagli tereyagi’ yerine ‘düsuk yagli’ veya ‘az yagli’ adlandirmasi yapilacak. Çesnili tereyaglarinda kullanilan çesni maddesinin adi, ‘çesnili’ ifadesi yerine yazilabilecek. Ürünlerin satis noktalarindaki muhafaza sicakligi 4 dereceyi geçmeyecek. Bu tür gidalari üreten ve satan isyerleri, düzenlemenin yayim tarihinden itibaren 1 yil içinde söz konusu hükümlere uyacak. Teblig, önümüzdeki günlerde Basbakanlik’a sunulacak.
Kontrollü sartlarda standart kalitede ürün elde etmek için gida sanayiinde kullanilan mikroorganizmalara ‘starter kültür’ deniliyor. Sadece starter veya kültür olarak da adlandirilabiliyor. Starter, bazi gidalarda asit gelistirmek, bazilarinda ise aroma olusturmak için kullaniliyor. Yogurt ve ekmek mayalari kültürler arasinda yer aliyor.
Avrupa Birligi, Tereyagini Margarine Tercih Ediyor
Zaman, saglikli beslenme için tereyaginin mi yoksa margarinin mi tercih edilmesi gerektigi tartismasini gündeme getirmisti. 13 Mart 2005’teki haberde, saglik konusunda hassas olan Avrupa’nin tereyagi tüketiminde Türkiye’yi geride biraktigi belirtiliyordu. Türkiye’de kisi basina yillik 1,5 kilogram tereyagi tüketilirken, AB’deki tüketim 4,5 kilogram. Türkiye’de tereyagi kullanimi her geçen gün azaliyor. 1995-2002 yillari arasinda kisi basi tereyagi tüketimindeki düsus yüzde 24. .
Kaynak: Zaman Gazetesi
